Լոռի Պէրպէրեան
Մտածա՞ծ էք ինչպէս աշակերտ մը կը դիմագրաւէ այս օրերու խառն վիճակը: Քորոնա ժահրին բերած փոփոխութիւնները իւրաքանչիւր աշակերտի վրայ տարբեր ազդեցութիւն ունեցած են․ իմ պարագայիս` խախտած են իմ առօրեայ կենցաղս եւ նորոգած են կեանքի արժէքներու հասկացողութիւնս:
Գարնանային արձակուրդէն ետք` առաջին Երկուշաբթիէն սկսեալ մեր առօրեային մաս կազմեցին առցանց դասապահերը, համակարգիչի միջոցաւ յանձնարարուած դասերն ու գրաւորները, դասարաններու վերածուած ննջասենեակներն ու internet-ի խնդիրները:
Մէկ օրէն միւսը, ամէնօրեայ ընկերային յարաբերութիւնը դարձաւ հեռաւոր յիշատակ մը եւ դասընկերոջ կամ ուսուցիչի հետ պարզ խօսակցութիւնը դարձաւ սրտիս կեդրոնական տենչը:
Առաւօտեան խճողուած ճամբան դէպի դպրոց այլեւս այնքան նեղացուցիչ չթուեցաւ ինծի: Դպրոցի ճաշասրահին մուտքին հաւաքուած մեծ խումբի մը յառաջացուցած աղմուկը` այլեւս այնքան գէշ չէ: Մէկ դասապահէն միւսին հասնելու աճապարանքս եւ նոյն ատեն դասընկերոջս հետ տէրտէրու փոխանակումը այլեւս թանկագին եղան ինծի համար: Սկսայ փնտռել մեր թուաբանութեան ուսուցչուհիին սաստումը մեր ուշացման համար եւ անոր հետեւող ջղային բացատրութիւնը՝ շատախօս դասընկերներուս «կարեւոր» նիւթերու մասին կողմնակի խօսակցութիւններուն վրայ իշխող ձայնով մը: Կ’երազեմ վերադառնալ այն օրերուն, երբ դասի ժամանակ դասընկերներուս շարժումներէն կեդրոնացումս կը կորսնցնէի, իսկ հիմա՝ կեդրոնացումս խանգարող միակ շարժումը մօրս յաճախակի այցելութիւններն են՝ զիս ճաշի հրաւիրող:
Այս երազանքներով եւ ձգտումներով հանդերձ` լաւ բաներ ալ բխեցան այս դժբախտութեան աղբիւրին առատ հոսանքէն: Հիմա` առցանց դասապահերուն պատճառաւ, աշակերտներս ստացանք չգրուած իրաւունքներ` որեւէ դասապահի ընթացքին, առանց պատիժի մտահոգութեան, ճաշելու, մեր հեռաձայնով զբաղելու, առանց արտօնութեան լուացարան երթալու, ուսուցիչը չլսելու եւ այլն․ շատ չըսեմ, եթէ ոչ մի քանիէն կը զրկուինք…
Անձնապէս, այս փորձառութիւնը եղաւ ինքնագիտակցութեան եւ ընկերային յարաբերութիւններու արժեւորման սքանչելի առիթ: Անմիջական ընտանիքէս զատ բոլորէն մէկուսացած ու շատ մը միութիւններու գործունէութենէն դադրած` սկսայ ինքզինքիս հարցնել՝ իմ ուրախութիւնս ուրկէ՞ կու գայ: Այս հարցումին արդիւնքով շատ բաներ յստակացաւ անձիս մասին: Անդրադարձայ՝ ես որքա՜ն ընկերային անձ եմ եւ թէ տրամադրութիւնս կախեալ էր ուրիշ մարդոց խօսքերէն ու գործերէն, որոնցմէ երբ հեռացայ, թէեւ առանձնացած` բայց ուրախ եւ ազատ զգացի: Ասոր կողքին, երբ երկու ամիս օրական տեսած ընկեր-֊ընկերուհիներէս բաժնուեցայ, յստակացաւ, որ տէրտս առեր է ան, որուն մտքէն իսկ չեմ անցնիր:
Այս նոր մեկուսացած կեանքի ձեւէն, հասկցայ յարգը մարդոց հետ դէմ-դիմաց խօսակցութեան, բաղդատած՝ համակարգիչի մը երեսին հետ երկվայրկեանական մարդկային խորհրդակցութեան:
Եթէ իսկապէս կ’ուզէք հասկնալ ինչպէս կ’ընթանան մեր առցանց դասապահերուն մեծամասնութիւնը, երեւակայեցէք կտրտուող wifi-ով, Լիբանան բնակող ձեր մեծ մօրը հետ skype-ով խօսակցութիւնը, որուն ընթացքին ան ձեզի կը բացատրէ թուաբանութեան ամենախրթին հիմնական կանոնները: